Dünyanın korsanla sınavı

Dünyanın korsanla sınavı

Kuruluşlar ve çalışanları kimi zaman kasıtlı olarak, kimi zaman farkında olmadan ve pek çok durumda ise lisanslama hataları nedeniyle korsan yazılım kullanabiliyor. Dünyada kişisel bilgisayarlarda yüklü bulunan uygulamaların yüzde 43’ü lisanssız, bu kaybın bedeli 62.7 milyar dolar… Peki, Türkiye’de korsan yazılımla mücadelede ne durumda?

1000
Dünyanın korsanla sınavı

Türkiye’de korsan yazılımla mücadele için çıkarılan düzenlemeler bulunmakla birlikte korsan yazılım kullanımı oldukça yaygın. Bu durum, son yıllarda herhangi bir azalma eğilimi göstermiyor.

Avrupa Birliği’nin 2013 İlerleme Raporu’nda Türkiye’nin fikri ve sınaî mülkiyet hakları açısından AB müktesebatıyla ileri seviyede uyum içinde olduğu belirtildi. Türkiye’de fikri mülkiyet hakları açısından en önemli sorunlar mevzuatta değil uygulamada yaşanıyor.

Dünya genelinde korsan yazılım kullanımıyla mücadele etme amacını benimseyen Business Software Alliance’ın (BSA) 2014 yılında 22 bin kurumsal çalışan ve 2 bin 20 bilgi teknolojileri yöneticisinin katılımı ile gerçekleştirdiği küresel araştırmaya göre;

  • Dünya çapında bilgisayarlar üzerinde yüklü olan uygulamaların yüzde 43’ünün lisanssız olduğu ve finansal kaybın 62.7 milyar Dolar seviyesinde olduğu,
  • Kurumların sadece yüzde 35’inde lisans yönetimine ilişkin politikalar bulunduğu,
  • Bilgi güvenliği risklerinin lisanssız yazılım kullanımı ile artmasına rağmen, kullanıcıların yüzde 64’nü en çok endişelendikleri konunun bir hacker tarafından verilere yetkisiz erişim olduğu ortaya çıktı.

Ayrıca, bilgi teknolojileri yöneticilerinin yüzde 62’si, lisanssız ya da hatalı lisanslı ürün kullanmama sebeplerinin, bu ürünlerde bulunan zararlı yazılımlardan kaynaklanacak güvenlik tehditlerin olduğunu belirtiyor. Yöneticilerin güvenlik tehditleri listelerinin başında; veri kaybı riski, firma bilgilerine yetkisiz erişimin takip edilememesi, zaman ve maliyetlerin artması ve fikri mülkiyet ya da özel mülkiyet bilgilerinin kaybı konuları yer alıyor.

Symantec’in 2013’te gerçekleştirdiği çalışmada, bilgi teknolojileri endişelerinin haksız olmadığı, bir önceki yıla kıyasla 2013’te yüzde 62 oranında veri ihlali artışı yaşandığı olduğu ve bu ihlallerin 8 tanesinin her birinde 10 milyondan fazla verinin (kimliğin) ihlali olduğu ortaya çıktı.

Türkiye’de ise korsan yazılım kullanımına bakıldığında durumun fikri mülkiyet haklarının genel görünümünden farklı olmadığını görüyoruz. BSA’nın yaptığı çalışma ile birlikte,  2013’te Türkiye’de kullanılan her 100 yazılımdan 60’ının korsan yazılım olduğu ve lisanssız yazılımın toplam ticari değerinin 1,077.72 milyon TL olduğu ortaya çıkıyor. Bu oran, AB’de yüzde 36, Japonya’da yüzde 21, ABD’de ise yüzde 20 seviyesinde.

Korsan yazılım kullanımı ciddi bir küresel sorun. Yazılım korsanlığı, teknoloji şirketlerinin işlere inovasyon kazandırma ve iş oluşturma yeteneğini zorlaştırıyor. Yerel BT hizmeti veren firmalar zarar görüyor. Hükûmetin vergi gelirlerinde kayba neden oluyor.  Siber suç ve güvenlik sorunlarını artırıyor. 

Kuruluşlar korsan yazılım kullanımının önüne nasıl geçebilir?

KPMG’nin 2013’te yaptığı araştırmaya a göre, farklı yayıncıların yayımladığı, çeşitli ve karışık olan lisanslama ölçümlerini anlamak müşterilerin karşılaştığı en büyük zorluklar arasında yer alıyor. Bunu, karmaşık ve sanallaştırma eğiliminde olan bilgi sistemleri platformlarının raporlaması izliyor. Ayrıca yazılım lisansları ve bakım maliyetleri, genellikle yıllık bilgi teknolojileri bütçesinin önemli bir kısmına denk geliyor. 

Birçok organizasyon lisans durumunun, ödediği fiyatın üzerinde mi altında mı olduğunu bilmemekte. Bu da aktif kullanılmayan ürünlerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Yazılım varlıklarının yönetiminin optimize edilmesi, pozitif sonuçların kazanılmasına ve istenmeyen sürprizlerden kaçınılmasına yardımcı olabilir.

Genellikle, yazılım varlıklarının satın alma, kurulum, taşıma, yenileme ve imha etme süreçlerine birçok farklı fonksiyon dâhil oluyor ve efektif olmayan yönetişim, standardizasyonun ve otomatik yenilemenin olmayışı ve karmaşık yazılım düzenlemeleri, aşırı maliyetlere, gereksiz yatırımlara ve fazla lisanslamaya neden olabiliyor.

Sonuç olarak, birçok firma için finansal, yasal ve düzenleyici konular ya da fazla lisanslama açısından önemli riskler bulunuyor. İyi kontrol edilen bilgi teknolojileri departmanlarında bile, lisanssız yazılımlar, onaylanmamış satın almalar ya da dağıtım kuralları hakkında basit yanlış anlaşılmalar genellikle yazılım firmalarının denetimine kadar uzun bir süre fark edilmeyebilir.

Firmalar bu zorlukları SAM (yazılım varlık yönetimi) süreç ve çerçevelerini oluşturarak çözümleyebilirler.

SAM, firmaların yazılımlarının yönetilmesi ve optimize edilmesi için kullanılan süreç ve uygulamaların bütününü ifade eder. Bu yaklaşımın hedefi; BT masraflarının azaltılması, yazılımın sahipliği ve kullanımıyla ilgili risklerin kısıtlanması, BT ve son kullanıcı verimliliğinin artırılmasıdır. Etkili bir yazılım varlıkları yönetimi stratejisi BT masrafları artıkça kuruluşların iş modellerinin vazgeçilmez bir parçasıdır.

© 2024 KPMG Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş., şirket üyelerinin sorumluluğu sundukları garantiyle sınırlı özel bir İngiliz şirketi olan KPMG International Limited ile ilişkili bağımsız şirketlerden oluşan KPMG küresel organizasyonuna üye bir Türk şirketidir. Tüm hakları saklıdır. 

Küresel KPMG ağının yapısı hakkında detaylı bilgi için kpmg.com/governance adresini ziyaret edebilirsiniz.

Bize ulaşın