Petrol ve Gaz Pazarında Gelişmeler - Mart 2016

Petrol ve Gaz Pazarında Gelişmeler - Mart 2016

Tünelin ucundaki ışık

1000

ICE Brent sözleşmeleri, Mart ayında varil başına 40 doları aşarak 2016’nın en yüksek seviyesini gördü. Çin’den gelen kaygı verici ekonomik sinyallere ve ham petrol ihracatının Şubat ayında düşüş göstermesine karşın, arz tahminleri bu aya ilişkin küresel ham petrol öngörülerini destekledi.  

Arz artışında önemli bir etkiye sahip lider kaya petrolü üreticileri, her ne kadar oranı düşük olsa da, üretimde bir düşüş beklediklerini ifade etti. ABD’li kaya petrolü üreticilerinin teknik uzmanlığa dayalı direnci karşısında, fiyat düşüşlerinin, üretimi er ya da geç baskı altına alması kaçınılmaz görünüyor. 

OPEC’in yakın gelecekte üretimi kesmesi öngörülmediğinden dolayı, ham petrol boğa piyasasına yönelik umutlar daha da arttı. Kartelin, Rusya’nın dondurduğunu Şubat ayında ilan ettiği üretim düzeylerine olan bağlılık gücünün ne olacağını ve İran’ın pazara ne kadar petrol sağlayacağını beklediği görülüyor.

Petrol ve gaz grafik

Gorgon LNG: Avustralya Enerji Sektörü yeniden mi canlanıyor?

Avustralyalı Gorgon, ciddi oranda yüksek maliyet ve gecikmelerle şimdiye kadarki en pahalı LDG (likit doğal gaz) projesi oldu.15,6 milyon ton/yıl kapasiteli LDG sıvılaştırma tesisinin geliştirilmesi için 54 milyar dolar harcandı. Ay içinde ilk LDG sevkiyatının yapılacağı yönünde çıkan haberler sadece proje için değil Avustralya için de önemli bir kilometre taşı niteliğinde. Bu doğrultuda 2020’ye kadar 180 milyar doları aşkın aktif LDG ihracat talebinin gelmesi bekleniyor. 2018’e kadar 50 milyon ton/yıl daha fazla kapasitenin kazandırılacağı da öngörüler arasında. 

“Avustralya LDG’sinin sonunda pazara erişim sağlaması, Avustralya için önemli bir dönüm noktası oldu. Geçtiğimiz yıllarda, Avustralya iletim & depolama ve dağıtım & satış enerji işletmeleri, zorlu bölgesel rekabet baskısı gibi olumsuz ve Avustralya enerji sektörünün gün doğumuna ulaştığına dair olumlu haberler arasında sıkışıp kaldı. Yine de, söz konusu LNG kargoları sayesinde tünelin ucunda az da olsa bir ışık görünüyor. Pazar her ne kadar en uygun düzeyde olmasa da, Gorgon LNG Avustralya’nın dünya enerji pazarındaki yerini geri kazanması ve nispeten değer düşüklüğü yaşayan Avustralya dolarının desteklenmesi bakımından bir fırsat sunuyor.”

 – Oliver Hsieh, Direktör Yardımcısı, ASEAN Emtia ve Enerji Risk Yönetimi, KPMG Singapur

Petrol ve Gaz: arz tarafında öne çıkanlar

  • Ham petrol fiyatları Mart ayının başında üç aylık dönemin en yüksek seviyesine çıktı, daralan arz karşısında canlandı, koordine üretim faaliyeti ve ABD dolarının zayıflaması üzerine yeni üretici konuşmaları yapıldı. (IEA)
  • OPEC ham petrol üretimi, İran’a uygulanan yaptırımların kaldırılması ve sevkiyatın ciddi oranda artmasına rağmen Irak, Nijerya ve BAE’nin yaşadığı kayıplarla birlikte Şubat ayında 90 bin varil/gün azalarak 32,61 milyon varil/gün’lük güçlü bir seviyeye geriledi. OPEC’in en büyük üreticisi olan Suudi Arabistan, arzları istikrarlı bir seviyede tutuyor. (IEA)
  • Dünya rafineri üretimlerinin 2016’nın ilk çeyreğinde 79,1 milyon varil/gün seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu durum OECD rafineri üretiminin zayıfladığını ve ilk çeyrekte bir zirve kayması yaşanacağını gösteriyor. 2015’in son çeyreğinde yıllık büyüme, stok birikimlerinin arasında ve dünya petrol talebindeki büyümenin yavaşlamasıyla birlikte 1 milyon varil/gün değerinin altına düştü. (IEA)

Petrol ve Gaz: talep tarafında öne çıkanlar

OPEC’in aylık raporunda, ham petrole duyulan talep artışına dair genel tahminin 2016’da günlük 1,25 milyon varil seviyesinde kalarak değişmeyeceği öngörülüyor. OPEC dışındaki üreticilerden gelen, arzın 700.000 düşeceğine dair tahmin daha şüpheli bir duruma girdi. (OPEC)

Başta ABD ve Çin olmak üzere talep artışındaki keskin yavaşlamalar, küresel büyümeyi bir önceki yıla kıyasla 2015’in dördüncü çeyreğinde 1,2 milyon varil/gün seviyesine düşürerek, 2015’in üçüncü çeyreğindeki - beş yılın neredeyse en yüksek seviyesi olan - 2,3 milyon varil/gün’ün oldukça altına itti. 2016 için yaklaşık 1,2 milyon varil/gün artışı tahmin ediliyor. (IEA)

Dünya rafineri üretimlerinin 2016’nın ilk çeyreğinde 79,1 milyon varil/gün oranında gerçekleşmesi bekleniyor. Bu durum OECD rafineri üretiminin zayıfladığını ve ilk çeyrekte bir zirve kayması yaşanacağını gösteriyor. (OPEC)

Analist tahminleri: petrol

Brent tahminleri, tahmin döneminde Şubat ayından bu yana düşüş gösterdi. Analistler 2017’de piyasanın dengelenmesinden önce arz yönündeki tehditlerin 2016’da devam edeceğini ve sermaye giderleri kesintilerinin ve düşük atıl kapasitenin Brent’i desteklemesiyle, orta vadede fiyatların eski haline geri döneceğini öngörüyor. Artan stokların yarattığı tehdit, İran’ın yaptığı yeni arzlar ve gelişen piyasalardaki muhtemel talep düşüşü ciddi risk alanları olarak görülüyor.

  2016 2017 2018 2019
Ocak Ort. 50,0 63,9 76,0 77,9
Şubat Ort. 42,5 55,4 70,8 76,7
Ocak Ort. 49,5 61,2 70,0 75,0
Şubat Ort. 42,5 57,8 70,0 72,0

Analist tahminleri: gaz

Henry Hub tahminleri, geçtiğimiz aydan bu yana çok az değişti. Pazarda arz fazlası yaşanmaya devam ediyor ve bunun yakın gelecekte devam edeceği öngörülüyor. Rekor seviyeye ulaşan envanter düzeyleri, 2016 yılında yavaşlayan arz artışı ve yüksek doğal gaz talebinin yaratacağı etkinin önüne geçerek, büyüyen stok fazlalığıyla birlikte doğal gaz fiyatları üzerinde en önemli tehdit unsuru olacak.

  2016 2017 2018 2019
Ocak Ort. 2,7 3,2 3,4 3,6
Şubat Ort. 2,6 3,0 3,4 3,6
Ocak Ort. 2,6 3,1 3,4 3,5
Şubat Ort. 2,5 3,0 3,4 3,5
3,4
3,4

Hindistan’ın nafta ihracatı düşerek bölgenin nafta dengelerini değiştirdi

Hindistan’ın nafta talebi, 2015 yılında geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık %19 büyüme kaydetti. Bu yıl da, nafta tüketim hızının güçlü seviyede kalacağı tahmin ediliyor. Modi’nin sanayiyi destekleyen hükümeti ile, Hindistan’ın önemli bir sanayi ve üretim merkezi olma hedefi nafta tüketiminin artmasına paralel olarak ihracat oranlarını sınırlı tutacaktır. Nafta ihracat hacminin 2015 yılında %5 düştüğünü göz önünde bulundurmakta fayda var. 

Hindistan’ın etilen parçalama kapasitesinin 2018’e kadar, 2015 yılındaki 4,5 milyon ton/yıl seviyesinden 7 milyon ton/yıl’ın üzerine çıkacağı öngörülüyor. Bu artışla birlikte MRPL, Brahmaputra Cracker, Reliance, OPAL ve IOC ciddi genişlemeler elde edecek. Benzin stoklu karışım olarak naftaya yönelik talep, alt sınıftan daha fazla kitle orta sınıfa geçtikçe, artan araç sayısıyla birlikte güçlü bir seviyeye ulaşacağı öngörülüyor. Nafta aynı zamanda Hindistan’da devletin sağladığı çapraz sübvansiyonlar ile gübre üretiminde kullanılıyor. 

“Hindistan, Japonya, Çin ve Güney Kore ile birlikte Asya’nın dört büyük nafta ihracatçısı arasında önemli bir yer tutuyor. Hindistan’ın önemli bir üretim ve sanayi merkezi olma hedefi ve gelecekteki petrokimya genişlemeleri, Hindistan’dan yapılacak nafta ihracatlarını önemli oranda etkileyecek. Buna ek olarak, Kuzey Doğu Asya bölgesinin nafta ihtiyacını karşılayacak alternatif kaynakları bulması, bunun için de Orta Doğu’dan ve hatta Kuzey ve Güney Amerika’dan kıtalar arası büyük hacimli ithalat yapması gerekecek.”

Ham Petrol Fiyatları Yeniden Dengeleniyor

Görece bir istikrar dönemi mi?

Mart ayında petrol fiyatları, Rusya ve Suudi Arabistan’ın üretimi dondurma girişimleri gibi faktörlerden etkilenerek önemli bir artış yaşadı (bu yılın Ocak ayında görülen 28 dolar olan varil fiyatına kıyasla neredeyse %50 artış). Bu artışın uzun vadeli etkisi belirsiz görünmekle birlikte fiyat tahminlerinin daha geniş aralıkta yapılmasına neden oluyor. Öte yandan, EIA piyasada artık beklenenden daha hızlı bir dengelenmenin yaşanacağının sinyallerini veriyor. Bununla birlikte, Çin’deki ve diğer gelişmiş ülkelerdeki ekonomik büyümenin yavaşlamaya devam etmesi, üretimini kısıtlamak istemeyen İran’ın da pazara girmesiyle birlikte tüm petrol fiyatlarındaki toparlanmanın daha da gecikeceğini gösteriyor.

 “Mevcut pazar dinamiklerine baktığımızda, petrolün varil fiyatının 40 dolar seviyelerinde istikrarlı bir şekilde kalacağı görülüyor. Şu aşamada, bazı pazar yorumcularının söylediği gibi fiyatların 20 dolara ve hatta daha da aşağılara inmesi bizce büyük bir sürpriz olur. Aynı zamanda, fiyatların kısa vadede ciddi bir artış göstermesini beklemiyoruz.”

 – Lyuda Sokolova, Kurumsal Finansman Direktörü, KPMG İngiltere

Ürün Stoklarında Suni Artış; Temkinli Talep

Petrol ürünlerine yönelik durgun küresel talep ve kışın ılık geçmesi, ABD’de petrol stoklarında bir doygunluk yarattı. 

ABD ticari ham petrol stokları, rekor seviyelerde bulunuyor ve Stratejik Petrol Rezervinde toplam %75’lik bir stok mevcut. Basında, depolama tesislerinin neredeyse maksimum kapasiteye ulaşması nedeniyle ham petrolün vagonlarda stoklanmaya çalışıldığı söyleniyor. ABD’de 121 yılın en sıcak kışı petrol sanayindeki sıkıntıların daha da artmasına neden oldu. Talebin azalmasıyla birlikte, başta distilatlar olmak üzere ısıtma amaçlı yakıt stokları çok yüksek seviyelerde kaldı. Doğal gaz stokları, tipik olarak mevsimsel koşullara bağlı olarak düşüyor, ancak yaz stokunun yeniden doldurulmasından sonra sıcak geçen mevsimde oluşan stok fazlalıklarına ilişkin endişeler artıyor. 

”Düşük tedarik yanıtı ve rafine ürünlere yönelik sıkıntılı küresel talep nedeniyle, mevcut petrol fiyatı düzeltmelerinin döngü süresi normalden daha uzun sürüyor. Bugünkü yüksek stok seviyeleri, tedarik fazlalığı aşılana kadar önümüzdeki aylarda ham petrole ve rafine ürünlere yönelik tüm ciddi fiyat avantajlarını ortadan kaldırabilir.

 – Thomas Ruck, Direktör, Piyasa/Hazine Riski Bölümü, KPMG ABD

© 2024 KPMG Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş., şirket üyelerinin sorumluluğu sundukları garantiyle sınırlı özel bir İngiliz şirketi olan KPMG International Limited ile ilişkili bağımsız şirketlerden oluşan KPMG küresel organizasyonuna üye bir Türk şirketidir. Tüm hakları saklıdır. 

Küresel KPMG ağının yapısı hakkında detaylı bilgi için kpmg.com/governance adresini ziyaret edebilirsiniz.

Bize ulaşın